مقدمه :

﴿ الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَاباً وَخَيْرٌ أَمَلاً ﴾

﴿ مال و پسران زيور زندگى دنيايند و نيكيهاى ماندگار از نظر پاداش نزد پروردگارت بهتر و از نظر اميد [نيز] بهتر است ﴾

[ كهف: 46] ]

فطرت مال دوستی :

ثروت، قدرت است :

(( المؤمن القويُّ خيْر وأحبُّ إلى الله من المؤمن الضعيف))

(( مومن قوی از مومن ناتوان نزد خداوند بهتر و دوست داشتنی تر است ))

[ [مسلم از ابوهريره] ]

وظیفه ی مومن کسب مال است :

ثروت آزمونی از جانب خداوند برای تهذیب نفس:

انسان دوبار درباره ی مال سئوال می شود:

﴿ فَوَرَبِّكَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ * عَمَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴾

﴿ پس سوگند به پروردگارت كه از همه آنان خواهيم پرسيد *از آنچه انجام مى‏ دادند ﴾

[ [حجر:92-ـ93] ]

ترس از حساب ما را وادار به تفکر درباره ی روش های مشروع صرف آن می کند:

(( المؤمن القويُّ ))

(( مومن قوی ))

(( المؤمن القويُّ خيْر وأحبُّ إلى الله من المؤمن الضعيف ))

(( مومن قوی نزد خداوند از مومن ناتوان بهتر و دوست داشتنی تر است ))

مومن نباید از طلب مال از خداوند، بترسد:

با مال حلال زندگی زیبا است :

استفاده از ثروت در راستای اطاعت از خدا و رسیدن به بهشت:

فقر شرط پارسایی نیست :

(( أصلحوا رحالكم، وحسنوا لباسكم، حتى تكونوا كأنكم شامة بين الناس ))

(( لوازم خود را به اصلاح آريد و لباس خود را نيك كنيد و چنان كه در ميان اشخاص مانند خالى نمودار باشيد ))

[ [سيوطی از سهل بن حنظليه] ]

(( أصلحوا رحالكم، وحسنوا لباسكم، حتى تكونوا كأنكم شامة بين الناس ))

(( لوازم خود را به اصلاح آريد و لباس خود را نيك كنيد و چنان كه در ميان اشخاص مانند خالى نمودار باشيد ))

[ [سيوطی از سهل بن حنظليه] ]

فقر آزمایشی موقت :

هم و غم پارسا بهشت است و مال را برای کار نیک به کار می برد:

﴿ رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ ﴾

﴿ مردانى كه نه تجارت و نه داد و ستدى آنان را از ياد خدا به خود مشغول نمى دارد ﴾

[ [نور:37] ]

یاد خداوند بر معامله و تجارت مقدم است :

درآمد یعنی مازاد مصرف انسان:

(( وهَلْ لَك يا ابْن آدَمَ مِنْ مَالِكَ إلا ما أكلتَ فأفْنَيتَ، أو لَبِستَ فأبْلَيْتَ، أو تصَدَّقْتَ فأمْضَيْتَ ))

(( ای فرزند آدم آیا از مالت به جز آنچه خوردی و از بین بردی و پوشیدی و کهنه کردی و صدقه دادی و گذشتی، برایت وجود دارد؟ ))

[ [مسلم از عبد الله بن شخير رضي الله عنه] ]

قوانین و اصول ثابت زندگی :

﴿ وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ ﴾

﴿ و هر [گونه] مصيبتى به شما برسد ﴾

[ [شورى:30] ]

﴿ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ ﴾

﴿ به سبب دستاورد خود شماست ﴾

[ [شورى:30] ]

مومن باید فقط اسباب را به کار بگیرد و خداوند مسئول تحقق این اسباب است :

تنگی روزی یک امتحان از جانب خداوند متعال:

(( إن مَن عبادي من إذا أغنيته أفسدت عليه دينه ))

(( از میان بندگان من کسانی هستند که اگر او را بی نیاز کنم دینش را از او گرفته ام ))

﴿ وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَلَكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ ﴾

﴿ و اگر خدا روزى را بر بندگانش فراخ گرداند مسلما در زمين سر به عصيان برمى دارند ليكن آنچه را بخواهد به اندازه‏ اى [كه مصلحت است] فرو مى‏ فرستد به راستى كه او به [حال] بندگانش آگاه بيناست ﴾

[ [شورى:27] ]

حکمت مطلق به خیر مطلق وابسته است:

(( إن من عبادي من إذا أغنيته أفسدت عليه دينه، وإن من عبادي من إذا أفقرته أفسدت عليه دينه ))

(( از میان بندگان من کسانی هستند که اگر او را بی نیاز کنم دینش را از او گرفته ام و کسانی هستند که اگر آنان را فقیر سازم دینشان را از آنان گرفته ام ))

زکات حق فقیر است اما کار نیک دلیل تقرب شما به خدا است :

اموال نشانه ی لطف خداوند به مومن نیست :

حلال وحرام آشکار است :

(( الحلال بيِّن ))

(( حلال واضح است ))

[ [بخاری ازنعمان بن بشير] ]

(( والحرام بيِّن ))

((  و حرام واضح است ))

[ [بخاری ازنعمان بن بشير] ]

(( وبينهما أمور مشتبهات، فمن اتقى الشبهات، استبرأ لدينه وعِرْضهِ ))

[ [بخاری از نعمان بن بشير] ]

بدگمانی نسبت به خدا از نشانه های ضعف ایمان است:

﴿ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ ﴾

﴿ خداست كه خود روزى بخش نيرومند استوار است ﴾

[ [ذاريات: 58] ]

﴿ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمَانِهِمْ ﴾

﴿ كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‏ اند پروردگارشان به پاس ايمانشان آنان را هدايت مى ‏كند ﴾

[ [يونس: 9] ]

انفاق مال در کار نیک مانند انفاق وقت است :

سفارشاتی برای گشایش روزی :

دعا:

پایان و خداحافظی :